| Competencias do título |
| Código | Competencias do título |
| A73 | CE9 - Conocer y comprender la morfología y fisiología de los microorganismos, así como los mecanismos de la infección e inmunidad, la inmunoprofilaxis, los fundamentos del control del crecimiento microbiano y los aspectos básicos de diagnóstico microbiológico, micología clínica, parasitología ambiental y microbiología ambiental |
| A74 | CE10 - Conocer los microorganismos más frecuentes en las patologías del pie |
| B23 | CB1 - Que los estudiantes hayan demostrado poseer y comprender conocimientos en un área de estudio que parte de la base de la educación secundaria general, y se suele encontrar a un nivel que, si bien se apoya en libros de texto avanzados, incluye también algunos aspectos que implican conocimientos procedentes de la vanguardia de su campo de estudio |
| B29 | CG02 - Conocer la estructura y función del cuerpo humano en especial de la extremidad inferior, semiología, mecanismos, causas y manifestaciones generales de la enfermedad y métodos de diagnóstico de los procesos patológicos médicos y quirúrgicos, interrelacionando la patología general con la patología del pie. |
| B39 | CG12 - Capacidad para la cooperación, el trabajo en equipo y el aprendizaje colaborativo en entornos interdisciplinares |
| C9 | CT01 - Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, en las lenguas oficiales de la comunidad autónoma |
| C11 | CT03 - Utilizar las herramientas básicas de las tecnologías de la información y las comunicaciones (TIC) necesarias para el ejercicio de su profesión y para el aprendizaje a lo largo de su vida |
| C12 | CT04 - Desarrollar el ejercicio de una ciudadanía respetuosa con la cultura democrática, los derechos humanos y la perspectiva de género |
| C14 | CT06 - Adquirir habilidades para la vida y hábitos, rutinas y estilos de vida saludables |
| Resultados de aprendizaxe | |||
| Resultados de aprendizaxe | Competencias do título | ||
| Coñecer os conceptos básicos da Microbioloxía. Coñecer a morfoloxía e fisioloxía dos microorganismos. Coñecer a xenética bacteriana. | A73 |
B23 |
C9 C11 C12 C14 |
| Coñecer Infección, Inmunoloxía, Inmunidade natural e adquirida, Inmunoprofilaxis. Comprender os mecanismos mediante os cales os microorganismos causan infección e coñecer os mecanismos de defensa do hospedador ou sistemas de inmunidade. | A73 |
B23 |
C9 C11 C12 C14 |
| Coñecer os microorganismos máis frecuentes nas patoloxías do pé. Coñecer os mecanismos da patogenicidad viral. Micoloxía. Sinalar as enfermidades infecciosas bacterianas, víricas e fúngicas máis comúns. Coñecer os seus axentes etiológicos, epidemiología, sintomatología, tratamento e prevención. | A74 |
B23 B29 |
C9 C11 C12 C14 |
| Coñecer os aspectos fundamentais da parasitoloxía sanitaria. Sinalar as parasitosis máis comúns. Coñecer os seus axentes etiolóxicos, epidemioloxía, sintomatoloxía, tratamento e prevención. | A74 |
B23 B29 |
C9 C11 C12 C14 |
| Coñecer a Microbioloxía ambiental e o diagnóstico microbiolóxico. Comprender os principios da Microbioloxía ambiental, incidindo especialmente na auga e a terra como hábitats máis relevantes en Podoloxía. Identificar a necesidade do diagnóstico microbiolóxico e a súa utilidade. | A73 |
B23 B29 |
C9 C11 C12 C14 |
| Coñecer os fundamentos microbiolóxicos para a prevención da infección. Comprender os principios da esterilización, a desinfección e a antibioterapia e quimioterapia antibacteriana. | A73 |
B23 B39 |
C9 C11 C12 C14 |
| Contidos |
| Temas | Subtemas |
| Bloque temático I. MICROBIOLOXÍA E PARASITOLOXÍA | |
| Tema 1.- Introducción á Microbioloxía e á Parasitoloxía | |
| Bloque temático II. MORFOLOXÍA E FISIOLOXÍA DOS MICROORGANISMOS | |
| Tema 2.- Estructura microbiana | |
| Tema 3.- Fisioloxía bacteriana | |
| Tema 4.- Xenética bacteriana | |
| Bloque temático III. CONTROL DO CRECEMENTO MICROBIANO | |
| Tema 5.- Axentes físicos y químicos | |
| Tema 6.- Antimicrobianos |
|
| Bloque temático IV. MECANISMOS DE INFECCIÓN E RESISTENCIA | |
| Tema 7.- Microorganismos e enfermidade |
|
| Tema 8.- Inmunidad á infección | |
| Bloque temático V. DIAGNÓSTICO MICROBIOLÓXICO | |
| Tema 9.- Diagnóstico microbiolóxico | |
| Bloque temático VI. BACTERIOLOXÍA | |
| Tema 10.- Cocos gram positivos: Xénero Staphylococcus | |
| Tema 11.- Cocos gram positivos: Xénero Streptococcus | |
| Tema 12.- Enterobacterias | |
| Tema 13.- Bacilos gram negativos non fermentadores | |
| Tema 14.- Bacterias anaerobias de interese podolóxico | |
| Tema 15.- Xénero Corynebacterium e outros bacilos gram positivos | |
| Tema 16.- Xénero Mycobacterium | |
| Bloque temático VII. VIROLOXÍA | |
| Tema 17.- Os virus. Metodoloxía e características xerais | |
| Tema 18.- Virus de interese clínico | |
| Bloque temático VIII. MICOLOXÍA | |
| Tema 19.- Micoloxía xeral | |
| Tema 20.- Micosis superficiais e cutáneas | |
| Tema 21.- Micosis subcutáneas e sistémicas | |
| Tema 22.- Fungos oportunistas | |
| Bloque temático IX. PARASITOLOXÍA | |
| Tema 23.- Parasitoloxía. Xeralidades | |
| Tema 24.- Protozoos |
|
| Tema 25.- Helmintos |
|
| Tema 26.- Artrópodos | |
| Bloque temático X. MICROBIOLOXÍA AMBIENTAL | |
| Tema 27.- Os microorganismos na natureza | |
| Tema 28.- Microbioloxía da auga | |
| Tema 29.- Microbioloxía do solo |
| Planificación | ||||
| Metodoloxías / probas | Competencias | Horas presenciais | Horas non presenciais / traballo autónomo | Horas totais |
| Proba mixta | A74 A73 B23 B29 C9 C11 C12 C14 | 2 | 16 | 18 |
| Sesión maxistral | A74 A73 B23 B29 C9 C11 C12 C14 | 43 | 53.75 | 96.75 |
| Traballos tutelados | A73 B23 B39 C9 C11 C12 C14 | 2 | 14 | 16 |
| Saídas de campo | A74 A73 B23 C9 C11 C12 C14 | 3 | 2 | 5 |
| Prácticas de laboratorio | A74 A73 B23 C9 C11 C12 C14 | 6 | 6 | 12 |
| Atención personalizada | 1 | 0 | 1 | |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado | ||||
| Metodoloxías |
| Metodoloxías | Descrición |
| Proba mixta | Realizarase un exame que inclúe 10 preguntas curtas de ensaio e 30 preguntas de tipo test con catro posibilidades e resposta única. Nesta proba incluiranse unha pregunta curta e dúas preguntas tipo test relativas ao traballo tutelado. |
| Sesión maxistral | A maior parte dos contidos desta materia desenvolveranse mediante leccións maxistrais participativas con apoio importante de imaxes e vídeo. Periodicamente realizaranse controis de asistencia a clase. |
| Traballos tutelados | Realizarase un traballo colaborativo, obrigatorio para superar a materia en Primeira oportunidade, en grupos preferiblemente de seis integrantess. Consistirá nun traballo de síntese de información sobre coñecemento científico relativo ao control do crecemento dos microorganismos como base para a aplicación na práctica podológica da política de antisepsia e desinfección no ambiente clínico. A data de entrega do traballo será única a final do período de clases, anunciarase no Campus Virtual da UDC, e de acordo co calendario de exames e a normativa vixente fixarase para uns 15 días antes da data de comezo do periodo de exames da Primeira oportunidade. |
| Saídas de campo | Realizaranse visitas programadas a centros de interese para o contido da materia. |
| Prácticas de laboratorio | Realizaranse unhas prácticas dedicadas a introducir ao alumnado no manexo do microscopio óptico para observar preparacións comerciais de mostras biolóxicas relativas ao contido da materia. Realizarase unha práctica de sementeira e cultivo microbiano dirixida a demostrar os beneficios do lavado de mans. |
| Atención personalizada |
|
|
| Avaliación | |||
| Metodoloxías | Competencias | Descrición | Cualificación |
| Proba mixta | A74 A73 B23 B29 C9 C11 C12 C14 | As preguntas de ensaio puntúanse entre 0 e 1 e supoñen o 50% da nota da proba. As preguntas obxectivas de resposta única constitúen o outro 50% da nota. Tres preguntas non acertadas (ou fracción) restan unha acertada. Para poder facer a suma debe obterse en cada parte polo menos 15% da calificación total da proba. Para poder aprobar a materia a nota da proba debe ser igual ou superior a 4 puntos. O alumnado que non se presente a esta proba final na data oficial do centro obterá a cualificación de Non Presentado. | 65 |
| Sesión maxistral | A74 A73 B23 B29 C9 C11 C12 C14 | A asistencia ás sesións maxistrais cualificarase con 0; 0,5 ou 1 punto en función de que se obteña a presenza na maior parte dos controis periódicos que se realicen ao longo do curso. Entre o 70 e o 100% da asistencia = 1 pt Entre o 50 e o 70% da asistencia = 0,5 pt Menos do 50% = 0 pt |
10 |
| Traballos tutelados | A73 B23 B39 C9 C11 C12 C14 | A presentación do traballo tutelado é obrigatoria en Primeira Oportunidade. Na cualificación do traballo considerarase: Comprensión do tema tratado, rigor científico, capacidade de síntese e de crítica e adecuación da bibliografía consultada. Ante situacións de plaxio aplicarase o que se recolle na normativa da UDC. |
15 |
| Saídas de campo | A74 A73 B23 C9 C11 C12 C14 | A asistencia a esta actividade e a entrega da memoria resumen da saída valórase con 0,5 puntos. Se non poidese realizarse a saída, as prácticas de laboratorio cualificaríanse como o 10% da nota final. | 5 |
| Prácticas de laboratorio | A74 A73 B23 C9 C11 C12 C14 | Avaliarase o traballo práctico realizado no proceso de aprendizaxe e o aproveitamento da observación en relación cos contidos da materia, que se plasmará na elaboración dun caderno de laboratorio. A realización de todas as sesións prácticas e a presentación do caderno correspondente é obrigatoria e contribuirá sumando 0,5 puntos. | 5 |
| Observacións avaliación | |||
|
A avaliación descrita (ITINERARIO ORDINARIO) é obrigatoria para todos o alumnado con matrícula ordinaria na Primeira oportunidade (xuño). Para a Segunda oportunidade (xullo) e na Oportunidade adiantada de avaliación (decembro, ITINERARIO ADIANTADA), o alumnado pode elixir o sistema de avaliación descrito para a primeira oportunidade (sempre que entregase en prazo as actividades académicas deseñadas para o curso) ou a avaliación mediante un exame único que achegue o 100% da nota final (ITINERARIO FINAL), indicándoo por escrito na proba mixta o día da data oficial para a realización do exame. O alumnado con matrícula a tempo parcial pode acollerse a este último sistema de avaliación (avaliación mediante un exame único que achegue o 100% da nota final) tanto en Primeira como en Segunda oportunidade (ITINERARIO TEMPO PARCIAL) e adiantada (ITINERARIO ADIANTADA). O alumnado con matrícula a tempo parcial que teña concedida dispensa académica de asistencia a clase pode acollerse tamén ao Avaliación ITINERARIO ORDINARIO (aplicable en Primeira e Segunda oportunidade): Avaliación ITINERARIO FINAL, ITINERARIO TEMPO PARCIAL e ITINERARIO ADIANTADA (aplicable só en Segunda e Oportunidade adiantada para alumnado con matrícula ordinaria e en Primeira, Segunda e Oportunidade adiantada para alumnado con matrícula a tempo parcial): Avaliación ITINERARIO TEMPO PARCIAL DISPENSA (aplicable en Primeira, Segunda oportunidade e adiantada): A avaliación en segunda e posteriores matrículas do alumnado será a mesma que para primeira matrícula, coa excepción de que se conservará durante dous cursos académicos a porcentaxe da nota final obtida pola avaliación das Prácticas de laboratorio e Saída de campo |
|||
| Fontes de información |
| Bibliografía básica |
Madigan, M.T., Martinko, J.M., Bender, K., Buckley, D. y Stahl, D. (2015). Brock Biología de los microorganismos. Décimo cuarta edición. Prentice Hall
Willey, J.M., Sherwood, L.M. y Woolverton, C.J. (2009). Microbiología de Prescott, Harley y Klein. Séptima edición. Mc Graw Hill Interamericana
Willey, J.M., Sherwood, L., Woolverton, C.J., Prescott, L. M. (2015). Prescott's microbiology. Tenth edition. McGraw Hill |
|
|
|
| Bibliografía complementaria |
Larone, H.D. (2011). Medically Important Fungi: A Guide to Identification. 5th edition.. ASM Press
de la Rosa, M., Prieto, J., Navarro, J.M. (2011). Microbiología en ciencias de la salud. Tercera edición. Elsevier España
Martín, A., Béjar, V., Gutiérrez, J.C., Llagostera, M. y Quesada, E. (2019). Microbiología Esencial . Ed. Médica Panamericana
Murray, P.R., Rosenthal, K.S., Pfaller, M.A. (2017). Microbiología médica. Octava edición.. Elsevier
Pumarola, A., Rodríguez-Torres, A., García Rodríguez, J.A. y Piédrola-Angulo, G. (1994). Microbiología y Parasitología Médica. Segunda Edición. Ed. Salvat
Bauman, R.W. (2018). Microbiology wth diseases by body system. Fifth Edition. Pearson Education
Becerril Flores, M.A. (2014). Parasitología Médica. Cuarta edición.. McGraw Hill
Joklik, W.K., Willet, H.P. y Amos, D.B. (1994). Zinsser Microbiología. Vigésima Edición. Editorial Panamericana
Tortora, G.J., Berdell, R., Funke, B.R. y Case, C.L. (2017). “Introducción a la Microbiología”. Duodécima edición. Editorial Médica Panamericana
Ingraham, J.L. e Ingraham, C.A. (2004). “Introducción a la Microbiología”. Volumen I y Volumen II. Ed. Reverté |
|
|
| Recomendacións | |||
| Materias que se recomenda ter cursado previamente | ||
|
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente | |
|
| Materias que continúan o temario | |||
|
| Observacións | |
|
Recoméndase ao alumno superar esta materia durante o primeiro curso por tratarse dunha materia básica para a adquisición de coñecementos en materias que se cursarán posteriormente. Para axudar a conseguir unha contorna inmediata sustentable e cumprir co obxectivo da acción número 5: “Docencia e investigación saudable e sustentable ambiental e social” do "Plan de Acción Green Campus Ferrol": 1.- A entrega dos traballos documentais que se realicen nesta materia realizarase a través de Moodle, en formato dixital sen necesidade de imprimilos 2.- Débese facer un uso sostible dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural 3.- Débese ter en conta a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sostenibilidade nos comportamentos persoais e profesionais 4.- Segundo se recolle nas distintas normativas de aplicación para a docencia universitaria deberase incorporar a perspectiva de xénero nesta materia (usarase linguaxe non sexista, utilizarase bibliografía de autores de ambos os sexos, propiciarase a intervención en clase de alumnos e alumnas…) 5.- Traballaráse para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas, e influirase na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade 6. Deberanse detectar situacións de discriminación por razón de xénero e proporanse accións e medidas para corrixilas 7. Facilitarase a plena integración do alumnado que por razón físicas, sensoriais, psíquicas ou socioculturais, experimenten dificultades a un acceso axeitado, igualitario e proveitoso á vida universitaria. |