Datos Identificativos 2022/23
Asignatura (*) Patoloxía Podolóxica I Código 750G02119
Titulación
Grao en Podoloxía
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Segundo Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Ciencias da Saúde
Coordinación
Rosende Bautista, Carolina
Correo electrónico
carolina.rosende@udc.es
Profesorado
Pérez García, Sergio
Rosende Bautista, Carolina
Correo electrónico
sergio.perez.garcia@udc.es
carolina.rosende@udc.es
Web http://https://moodle.udc.es/
Descrición xeral A materia de Patoloxía podológica I, integrará os temas necesarios para adquirir os coñecementos para realizar un diagnóstico, prognóstico e plan de tratamento dos procesos patolóxicos, morfolóxicos e funcionais do pé. A abordaxe do estudo as diferentes patologias e afeccións realizarase desde o punto de vista clínico e funcional, integrandose deste xeito o estudo da semiología das patologias podológicas e as manobras de exploración física así como o uso e interpretación de probas complementarias nos diferentes procesos patolóxicos do pé. A Patoloxía Podológica atópase dividida en dúas materias no actual título de grao, esta primeira materia que aborda un estudo xeral das patologias e alteracións morfofuncionales do pé que no curso posterior completarase co estudo das patologias do pé asociadas a procesos sistémicos e cos procesos patolóxicos característicos de diferentes etapas da vida. Os contidos a desenvolver na materia son: Técnicas de exploración, para emitir un diagnóstico e prognóstico, e deseñar o plan de tratamento integral da patoloxía da extremidade inferior. Traumatismos óseos e músculo ligamentosos. Patoloxía do antepié e do retropié. Deformidades congénitas. Lesións neurolóxicas. Amputacións. Pé de risco e os parámetros clínicos patolóxicos das afeccións estruturais e funcionais do aparello locomotor en decúbito, bipedestación estática e dinámica.

Competencias do título
Código Competencias do título
A100 CE36 Coñecer e diferenciar, segundo os parámetros clínicos, os procesos patolóxicos do pé, as afeccións estruturais e funcionais do aparello locomotor, as patoloxías de membro inferior e os procesos sistémicos con repercusión podolóxica
A103 CE39 - Coñecer e desenvolver as técnicas de exploración, para emitir un diagnóstico e prognóstico, e deseñar o plan de tratamento ortopodolóxico de acordo aos obxectivos terapéuticos
A105 CE41 -Coñecer, diagnosticar e tratar as patoloxías do pé: Traumatismos óseos e músculo-ligamentosos, patoloxía de antepe e retropé, deformidades conxénitas e adquiridas, lesións neurolóxicas, Amputacións e Asimetrías
B24 CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo
B25 CB3 -- Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética
B27 CB5 -Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía
B28 CG01 - Coñecer e aplicar os fundamentos teóricos e metodolóxicos da Podoloxía e Podiatría
B29 CG02 - Coñecer a estrutura e función do corpo humano en especial da extremidade inferior, semioloxía, mecanismos, causas e manifestacións xerais da enfermidade e métodos de diagnóstico dos procesos patolóxicos médicos e cirúrxicos, interrelacionando a patoloxía xeral coa patoloxía do pé.
B30 CG03 - Obter a capacidade, habilidade e destreza necesarias para diagnosticar, prescribir, indicar, realizar e/ou elaborar e avaliar calquera tipo de tratamento podolóxico, ortopodolóxico, quiropodolóxico, cirurxía podolóxica, físico, farmacolóxico, preventivo e/ ou educativo, baseado na Historia clínica
B39 CG12 -Capacidade para a cooperación, o traballo en equipo e a aprendizaxe colaborativo en contornas interdisciplinares
C9 CT01 - - Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma
C10 CT02 -Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro
C15 CT07 - Desenvolver a capacidade de traballar en equipos interdisciplinares ou transdisciplinares, para ofrecer propostas que contribúan a un desenvolvemento sustentable ambiental, económico, político e social
C16 CT08 - V- Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade
C17 CT09 -Ter a capacidade de xestionar tempos e recursos: desenvolver plans, priorizar actividades, identificar as críticas, establecer prazos e cumprilos

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Recoñecer, diagnosticar e orientar o manexo das principais patoloxías do pé A100
A103
A105
B27
B28
B29
B30
B39
C9
C10
C16
C17
Coñecer o desenrolo da extremidade inferior e as características da marcha nas diferentes etapas da vida. A100
A103
A105
B24
B25
B28
B30
B39
C9
C10
C16
C17
Coñecer as alteracions morfolóxicas do raquis e membro inferior e recoñecer, diagnosticar e orientar no manexo das alteracións que causan no pé. A100
A103
A105
B24
B25
B28
B29
B30
B39
C9
C10
C15
C16
Coñecer e identificar as deformidades morfolóxicas e estructurais do pe que afectan as diferentes etapas da vida. A100
A103
A105
B24
B25
B27
B28
B29
B30
B39
C9
C10
C15
C16
C17
Coñecer, utilizar e interpretar os parámentros clínicos, as técnicas de exploración e as probas complementarias en Podoloxía necesarias para o diagnóstico dos procesos patolóxicos, morfolóxicos e funcionais do pé. A100
A103
A105
B24
B25
B27
B28
B29
B30
C9
C10
C15
C16

Contidos
Temas Subtemas
UNIDAD DIDÁCTICA I: Bases do diagnóstico Podolóxico Tema 1: Conceptos teóricos do diagnóstico en Podoloxía

Tema 2: Conceptos xerais de las patoloxías podolóxicas

Tema 3: Bases conceptuais e Modelos teóricos da función del pe
UNIDAD DIDÁCTICA II: Desenrolo da extremidade inferior e marcha humana Tema 4: Embrioloxía y desenrolo morfolóxico da extremidade inferior.

Tema 5: A marcha humana nas diferentes etapas da vida: Características de normalidade e determinantes da marcha
UNIDAD DIDÁCTICA III: ALTERACIONS MORFOLÓXICAS Y ESTRUCTURAIS DEL PE Tema 6: Deformidades morfolóxicas y estructurais da articulación Tibioperoneaastragalina: Tobillo equino e Talo

Tema 7: Deformidades morfolóxicas y estructurais de retrope conxénitas e adquiridas

Tema 8: Deformidades morfolóxicasy estructurais de antepe conxénitas e adquiridas.

Tema 9: Deformidades morfolóxicas y estructurais dos arcos plantares: Pe plano y Pe cavo

Tema 9: Deformidades morfolóxicas y estructurais de primero radio

Tema 10: deformidades morfológicas y estructurales de los dedos.
UNIDAD DIDÁCTICA IV: ALTERACIONS MORFOLÓXICAS E ESTRUCTURAIS DO RAQUIS, COXA E XEONLLO Tema 11: Alteracions de la columna vertebral:valoración e abordaxe podológico

Tema 12: Alteracions de coxa: Valoración e abordaxe podolóxico

Tema 13: Alteracions do xeonllo: Valoración e abordaxe podolóxico

Tema 14: Alteraciones rotacionais y lonxitudinais del membro inferior, valoración e abordaxe podolóxico.
UNIDAD DIDÁCTICA V: EXPLORACIÓN PODOLÓXICA DA EXTREMIDADE INFERIOR: TÉCNICAS E INTERPRETACIÓN CLÍNICA Tema 15: Semioloxía da exploración física

Tema 16: Parámetros clínicos anormais da exploración en descarga.

Tema 17: Parámetros clínicos anormais da exploración en bipedestación e dinámica

Tema 18 : análise da pegada plantar e a marcha en situacións patolóxicas


Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Prácticas de laboratorio A100 A103 B24 B25 B28 B30 9 14 23
Seminario A103 A105 B24 B27 B28 B39 8 32 40
Estudo de casos A103 A105 B24 B25 B27 B30 C9 C10 6 24 30
Proba mixta A100 A103 A105 B24 B25 B27 B28 B29 B30 C10 C16 C17 2 20 22
Proba práctica A103 B24 B28 B30 C9 C16 C17 1 8 9
Sesión maxistral A100 A103 A105 B24 B27 B28 B29 B30 C9 C15 C16 21 0 21
 
Atención personalizada 5 0 5
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Prácticas de laboratorio Actividade formativa que permite aos estudantes aprender con eficacia a través
realización de actividades de carácter práctico, como demostracións, exercicios, experimentos e investigacións.
O incumprimento das normas de laboratorio faría imposible a súa realización e a cualificación de NON axeitado nas prácticas. Será obrigatoria (excepto a presentación da certificación médica) a asistencia ás prácticas presenciais para todos os alumnos.
Seminario Actividade formativa orientada á aplicación da aprendizaxe, na que se desenvolven diversas metodoloxías e
probas, mediante as cales o alumno desenvolve tarefas sobre un tema específico, co apoio e supervisión do profesorado.

Será obrigatoria (agás a presentación da certificación médica) a asistencia a seminarios presenciais para todos os alumnos a excepción dos alumnos de matrícula parcial e exención académica que deberán realizar as actividades propostas polo profesorado da materia. As actividades de seminario serán realizadas nas instalacións da Facultade de Enfermaría e Podoloxía.
Estudo de casos Metodoloxía na que o suxeito se enfronta á descrición dunha situación específica que suscita a
problema que ten que ser comprendido, valorado e resolto por un grupo de persoas, a través dun proceso de discusión. O estudante enfróntase ao problema concreto, que describe unha situación real na vida profesional, e debe ser capaz de analizar unha serie de feitos, referíndose a un determinado campo de coñecemento ou acción, para chegar a unha decisión razoada despois dun proceso de discusión en pequenas dimensións. grupos de traballo.

Será obrigatoria (agás a presentación da certificación médica) a asistencia ás sesións de estudos de casos presenciais para todos os alumnos a excepción dos alumnos de matrícula parcial que deberán realizar as actividades propostas polo profesorado da materia.
Proba mixta Proba que integra preguntas de proba estándar e preguntas de proba estándar. En canto a
Preguntas de ensaio, recolle preguntas abertas de desenvolvemento. Ademais, como preguntas obxectivas, podes combinar preguntas de
resposta múltiple, ordenación, resposta curta, discriminación, finalización e / ou asociación
Proba práctica Proba na que o alumno debe demostrar a adquisición de habilidades prácticas relacionadas coa materia
Sesión maxistral Presentación oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgúns
preguntas dirixidas ao alumnado, co fin de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe. A clase maxistral étamén coñecido como charla, método expositivo ou lección maxistral. Esta última modalidade pode reservarse para un tipo lección especial impartida por un profesor en ocasións especiais, cun contido que implica unha elaboración orixinal e baseado no uso case exclusivo da palabra como medio de transmisión de información á audiencia.
As sesións impartiranse de xeito presencial nas instalacions da Facultade de Enfermaría e Podoloxía

Atención personalizada
Metodoloxías
Sesión maxistral
Prácticas de laboratorio
Seminario
Estudo de casos
Descrición
O alumnado disporá de atención persoalizada durante as sesións presenciais de prácticas e estudos de casos.

Ademáis o profesorado da materia porá a súa disposición o horario de titorias para tratar todos os temas relacionados coa materia que precisen.

O alumnado contactará co profesorado da materia para concertar as datas e horarios das sesións de atención persoalizada que poderán ser individuais ou en grupo e manterse de xeito presencial ou virtual.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Prácticas de laboratorio A100 A103 B24 B25 B28 B30 O alumnado deberá asistir o 100% das prácticas, con excepción dos casos de enfermidade xustificados de forma axeitada. A asistencia as prácticas e obrigatoria para superar a materia.
O alumnado deberá presentar un boletín das práticas de xeito obrigatorio que computará un 5% da calificación final da materia.
5
Seminario A103 A105 B24 B27 B28 B39 O alumnado deberá realizar as actividades propostas nos seminarios, a presencialedade nas sesions presenciais programadas computara un 2% na calificación final da materia.
A entrega de actividades realizarase na Plataforma Moodle a entrega e obtención do 50% da calificación das mesmas será obrigatoria para superar a materia. As actividades propostas computarán un 8% da calificación final da materia.
O alumnado de matricula parcial deberá entregar as actividades e obter o 50% da puntuación que nestos casos será o 10% da puntuación total da materia.
En segunda oportunidade e oportunidade adiantada o alumnado deberá contestar a preguntas especícas dos temas traballados nos seminarios e alcanzar o 50% da puntuación das mesmas para superar a materia.
10
Estudo de casos A103 A105 B24 B25 B27 B30 C9 C10 O alumnado deberá realizar as actividades propostas nos estudos de casos, a presencialidade nas sesions presenciais programadas computara un 2% na calificación final da materia.
A entrega de actividades realizarase na Plataforma Moodle a entrega e obtención do 50% da calificación das mesmas será obrigatoria para superar a materia.
As actividades propostas computarán un 8% da calificación final da materia.
O alumnado de matrícula parcial con dispensa académica deberá entregar as actividades e obter o 50% da puntuación que nestos casos será o 10% da puntuación total da materia.
Na proba mixta incluirase un caso que o alumnado debe resolver de forma individual e obter 0 50% da puntuación da mesma para superar a materia. A proba de estudo de caso computará un 15% da puntuación final da materia.
En segunda oportunidade e oportunidade adiantada de non ter entregadas e superadas as actividades no cursa anterior o caso a resolver na proba mixta final computará o 25% da calificación final da materia.
25
Proba mixta A100 A103 A105 B24 B25 B27 B28 B29 B30 C10 C16 C17 O alumnado deberá realizar unha proba mixta, con preguntas test obxectivas e preguntas de desarrollo na data fixada polo calendario oficial da FEP.
Nas preguntas test incluiranse os contidos das sesions maxistrais e seminarios.
Nas preguntas de desarrollo so se incluirá a materia impartida nas sesións maxistrais.
O alumnado deberá superar o 50% de ambas probas para poder superar a materia. So se procederá a corrección das preguntas cortas cando se acade a metade da puntución nas preguntas tipo test,
Na segunda oportunidade e oprtunidade adiantada o exame terá a mesma metodoloxia e puntuación.
50
Proba práctica A103 B24 B28 B30 C9 C16 C17 Na mesma data do exame final da materia realizarase unha proba práctica na que ó alumnado deberá demostrar a adquisición de competencias das prácticas (10%)
Na segunda opotunidade e Oportunidade adiantada deberá realizarse a proba práctica de xeito obrigatorio.
10
 
Observacións avaliación
  1. Para superar a materia é obrigatorio asistir ás prácticas de laboratorio e superar  (50% do seu valor total) as actividades propostas nos seminarios e casos clínicos así como a proba mixta e a proba práctica.
  2. As cualificacións das prácticas, estudos de casos  e os seminarios só computarán na cualificación final se se supera o 50% da cualificación da proba mixta. No caso de non presentarse ou non superar a proba mixta na primeira oportunidade, as  cualificacións das prácticas, estudo de casos e  os seminarios computarán na segunda oportunidade se se supera nesa oportunidade o 50% da cualificación da proba mixta.
  3.  A cualificación que figurará no acta en caso de non superar a proba mixta, será a cualificación do exame calculada sobre o 100% da avaliación. 
  4. En segunda e sucesivas matrículas só computarán as cualificacións das prácticas dos cursos anteriores. O alumnado deberá facer unha proba práctica e superar a proba mixta que inclúe o estudo de casos e materia dos seminarios.
  5. A cualificación de Non Presentado outorgarase cando o alumnado non sexa evaluado nalgunha das actividades de avaliación continua, sempre que o alumnado realice as practicas da materia obterá unha calificación na mesma na primeira oportunidade.
  6. A cualificación de matrícula de honra, dado o seu carácter graciable, concederase automáticamente ao alumnado que obteña un 10 na cualificación media da materia. De darse o caso de que haxa máis alumnos/as con esa cualificación que matrículas se poidan outorgar pola cota oficial establecida, convocarase a todos os alumnos/as para a realización dunha proba específica de desempate, que consistirá en unha proba de características similares ás da proba mixta, exame que se fixará en data e hora de acordo cos interesados/as. En caso de non existir ningún alumno/a con cualificación de 10, todo o alumnado que obteña unha cualificación media igual ou superior a 9.5, poderán optar á matrícula de honra previa solicitude ao profesor e mediante a superación da proba anteriormente descrita. No caso de que non existan solicitudes expresas de opción a matrícula, o profesor se reserva a potestade de otórgalas naqueles casos que, cumprindo o requisito de cualificación media, pudiesen ser merecedores de matrícula pola aptitude e a atitude demostradas durante o desenvolvemento da materia
  7. Alumnado en matrícula parcial e o alumnado de SICUE/ERASMUS que tengan que cursar materias en otros cursos: O alumnado en matrícula parcial que obteña a dispensa académica debe de comunícalo obligatoriamente ao profesor responsable da materia ao comezo do curso. Para este alumnado é obrigatório ao 100% a realización das prácticas.O alumnado entregará as actividades propostas para cada metodoloxía en tempo e forma. 
  8. Oportunidade adiantada de avaliación: O alumnado que se atope nos supostos recollidos na normativa de xestión académica da UDC disporá desta opción para superar a materia mediante unha proba escrita e proba práctica de características similares á recollida no proceso de avaliación que terá, nesta oportunidade, un peso do 100% da cualificación final ( proba de estudo de casos 25%, Proba práctica 10% e proba mista 65%)
  9. PLAXIO: Na realización dos traballos da materia, o plaxio e a utilización de material non orixinal, incluído aquel obtido a través da internet sen indicación expresa da súa procedencia e, se é o caso, o permiso do seu autor/a, será cualificado con suspenso (0,0) na actividade. Todo iso sen prexuízo das responsabilidades disciplinarias ás que pudiese haber lugar tras o correspondente procedemento.

Fontes de información
Bibliografía básica

MICHAUD, T.C. Foot Orthoses and Other Forms of Conservative Foot Care. Baltimore: Williams Wilkins, 1993.

MICHAUD, T.CHuman Locomotion. The conservative Management of Gait_related disorders.Massachusetts. Newton Biomechanics.2011

VALMASSY, RL. Clinical Biomechanics of the lower extremities. St. Louis: Mosby, 1996

TACHDJIAN, M.O. Ortopedia Clínica Pediátrica. Diagnóstico y tratamiento. Buenos Aires: Médica Panamericana, 1999

M. O. SEIBEL, Función del pie: texto programado, Madrid, Ortocen, 1994

ROOT M, Normal and abnormal function of the foot, Vol. 2, Clinical Biomechanics Corporation, 1997

Root. M. Función Normal y Anormal del pie. Ed. Base. Barcelona. 2012

ROOT M. Exploración biomecánica del pie, Vol 1. Madrid: Ortocen Editores, 1991

MUNUERA P. El primer radio: Biomecánica y ortopodología. Santander :EXA Editores, 2008

A. DIMEGLIO 1999 ORTOPEDIA INFANTIL COTIDIANA Barcelona: Masson

Tachdjian 1999 Ortopedia Clinica Pediatríca Madrid: Panamericana

Drenann 2010 The child´s Foot & Ankle Philadelphia: Wolters Kluwer

Minguella 2003 Malformaciones del Pie Barcelona: Masson

Thomson & Volpe 2001 Introduction to podopediatrics London: Churchill livingstone

Angela M Evans 2010 The Pocket Podiatry Guide. Paediatrics London: Churchill Livingstone

MCRAE R. Exploración clínica ortopédica. Madrid: Ed Harcourt Brace, 1998

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Anatomía xeral/750G02103
Anatomía específica do membro inferior/750G02104
Fisioloxía Humana/750G02101
Biomecánica do Membro Inferior/750G02111
Patoloxía Xeral Aplicada en Podoloxía /750G02102
Bases para a Interpretación do Coñecemento Científico/750G02108

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Ortopodoloxía II/750G02116

Materias que continúan o temario
Patoloxía Podolóxica II/750G02120
Ortopodoloxía Clínica/750G02118
Podoloxía Deportiva/750G02123
Podoloxía Física/750G02121

Observacións

Para axudar a conseguir unha contorna inmediata sustentable e cumprir co obxectivo da acción número 5: “Docencia e investigación saudable e sustentable ambiental e social” do "Plan de Acción Green Campus Ferrol":

  • A entrega dos traballos documentais que se realicen nesta materia realizarase entregaranse en formato dixital e en papel sen empregar plásticos, con impresións a dobre cara, empregando papel reciclado e evitando a impresión de borradores.
  • Débese facer un uso sostible dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural tendo en conta a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sostenibilidade nos comportamentos persoais e profesionais
  • Facilitarase a plena integración do alumnado que por razón físicas, sensoriais, psíquicas ou socioculturais, experimenten dificultades a un acceso axeitado, igualitario e proveitoso á vida universitaria
  • Traballaráse para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas, e influirase na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade, no caso de detectar situacións de discriminación por razón de xénero tomaranse medidas para corrixilas.

Na realización dos traballos da materia, o plaxio e a utilización de material non orixinal, incluído aquel obtido a través da internet, sen indicación expresa da súa procedencia e, se é o caso, o permiso do seu autor/a, será cualificado con suspenso (0,0) na actividade. Todo iso sen prexuízo das responsabilidades disciplinarias ás que puidese haber lugar tras o correspondente procedemento.



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías