Identifying Data 2020/21
Subject (*) Ergonomic Risk Management Code 760482014
Study programme
Mestrado Universitario en Prevención de Riscos Laborais e Riscos Comúns
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Official Master's Degree 2nd four-month period
First Optional 3
Language
Spanish
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Enxeñaría Industrial
Coordinador
Rodríguez Gómez, Benigno Antonio
E-mail
benigno.rodriguez@udc.es
Lecturers
Rodríguez Gómez, Benigno Antonio
E-mail
benigno.rodriguez@udc.es
Web
General description
Contingency plan 1. Modificacións nos contidos
Non se modifican os contidos
2. Metodoloxías
Manteñense todas as metodoloxías, facendo uso de Moodle e TEAMS.

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado
Por iniciativa do profesor, durante as sesións de TEAMS, a lo menos unha vez a semana. Por iniciativa do alumnado mediante correo electrónico, mensaxería de Moodle, ou TEAMS, poderá solicitar asistencia, cando o considere oportuno, que concertará co profesor.

4. Modificacións na avaliación
Non hai cambios na avaliación.
5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía
Non hai

Study programme competencies
Code Study programme competences
A1 Planear a acción preventiva a desenvolver, nas situacións nas que o control ou redución dos riscos supón a realización de diferentes actividades, que implican a intervención de distintos especialistas.
A4 Avaliar os riscos relacionados coa carga física e psíquica no traballo e propoñer as medidas adecuadas de prevención.
B1 Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación.
B2 Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornas novas ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo.
B3 Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos.
B4 Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións (e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan) a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades.
B5 Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun modo que haberá de ser en gran medida autodirigido ou autónomo.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Será capaz de planear a acción preventiva a desenvolver, nas situaciones nas que o control ou redución dos riescos supón a realización de diferentes actividades, que implican a intervención de distintos especialistas. AJ1
BJ1
BJ2
BJ3
Será capaz de avaliar os riscos relacionados coa carga física e psíquica no traballo e propoñer as medidas adecuadas de prevención. AJ4
BJ3
BJ4
Sera capaz de utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida BJ5
CC1
CC3
Será capaz de valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. CC4
CC5
CC6
Asumirá como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida CC7
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. CC8

Contents
Topic Sub-topic
1) Ergonomía. Conceptos e obxectivos 1.1. Introducción
1.2. Posto de traballo
1.3. Tipos de ergonomía
1.4. Obxectivos.
2) Metodoloxía Ergonómica 2.1. Análise das tarefas. Metodoloxía
2.2. Análise das capacidades persoais.
2.3. Análise das condicións de traballo.
2.4 Valoración da carga de traballo.
2.5 Análise dos postos de traballo.
3) Datos antropométricos 3.1. A estatística como elemento de análise.
3.2. Datos antropométricos da poboación española. ISO 7250, ISO 6682. Repartición de masas e centros de gravidade
3.3. O uso dos valores no deseño.
4) Biomecánica 4.1. O modelo biomecánico.
4.2. Elementos básicos de mecánica vectorial.
4.3. Equilibrio.
4.4. Pancas.
4.5. Análise estática de modelos en dúas dimensións.
5) Carga física 5.1. Posturas de Traballo
5.2. Fisioloxía das Posturas de Traballo.
5.3. Avaliación das Postuas de Traballo. Metodoloxía de avaliación.
5.4. Norma UNE EN 1005-4. Seguridade das máquinas. Comportamento físico do ser humano. Avaliación das posturas e movementos de traballo en relación coas máquinas.
5.5. Prevención e control de riscos derivados das posturas de traballo.
6) Carga Mental 6.1. Definición de Carga mental.
6.2 O proceso de tratamento da información polo home.
6.3. Esixencias dos postos de traballo.
6.4. Factores que inflúen na aparición da carga mental.
6.5. Efectos sobre a saúde.
6.6. Prevención dos riscos derivados da carga mental.
6.7. Métodos de avaliación da carga mental
7) Factores ambientais (I). Iluminación 7.1. Iluminación.RD 486/1997, de 14 de Abril.
7.2. Magnitudes luminosas.
7.3. Leis fundamentais da luminotecnia.
7.4. A cor.
7.5. Compoñentes básicos dun sistema de iluminación.
7.6. Sistemas de iluminación.
7.7. Efectos dunha mala iluminación: Fatiga visual e deslumbramientos.
7.8. A iluminación nos lugares de traballo. Medidas de control. Equipos para medir a iluminación
8) Factores ambientais (II). Ambiente térmico. 8.1. Parámetros físicos relacionados co ambiente térmico.
8.2. Equilibrio térmico. Termorregulación.
8.3. Efectos do desequilibrio térmico sobre a saúde.
8.4. RD 486/1997, de 14 de abril.
8.5. Guía técnica para a avaliación e Prevención de riscos.
8.6. Norma UNE 100-012-84. climatización. Bases para o proxecto, zona de benestar.
8.7. Cálculo do PMV e PPD.
8.8. Medición dos parámetros relacionados co ambiente térmico.
8.9. Control dos riscos. RD 1751/1998, de 31 de xullo.Regulamento de Instalacións Térmicas de Edificios (RITE), e as súas Instrucións técnicas complementarias (ITE).
8.10. Mantemento dos sistemas de climatización
9) Factores ambientais (III). Calidade do aire interior. 9.1. Aire. Composición e propiedades.
9.2. Efectos da calidade sobre a saúde.
9.3. Orixe dos contaminantes do aire interior.
9.4. Medición de contaminantes no aire interior.
9.5. Valores de referencia.
9.6. O tabaco.
9.7. Contaminantes biolóxicos.
9.8. Control da calidade do aire en interiores.
9.9. Legionelosis.
9.10. Síndrome do edificio enfermo.
10) Factores ambientais (IV).Ventilación. 10.1. Descrición e funcionamento.
10.2. Referencias Legais: RD 486/1997 de 14 de abril; RD 1751/1998 de 31 de Xullo; RD 1618/1980 de 4 de xullo.
10.3. O CO2 como indicador da calidade do aire.
10.4. Medición de caudais de ventilación.
10.5. Control da ventilación
11) Diseño del Puesto de Trabajo 11.1. Concepto de utilizabilidad.
11.2. Metodoloxía.
11.3. Compoñentes dun sistema de traballo
11.4. Deseño do espazo de traballo.
11.5. Deseño dos medios de traballo.
11.6. O proceso de traballo
12) Factores organizacionais 12.1. Factores psicosociais
12.2. Factores persoais.
12.3. Factores da organización do traballo.
12.4. Efectos sobre a saúde.
12.5. Avaliación dos factores psicosociais.
12.6. Medidas de control.

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Guest lecture / keynote speech B1 B3 B4 C1 C5 C6 C8 2 3 5
Document analysis A4 B1 B3 B4 B5 C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 0 18 18
Oral presentation B4 C1 C3 6 1 7
Collaborative learning A1 A4 B1 B3 B4 B5 C1 C3 C4 C6 C7 16 18 34
Objective test A4 B1 B2 B3 B4 B5 C1 C6 C8 1 5 6
 
Personalized attention 5 0 5
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Guest lecture / keynote speech As sesións maxistrais enfocaranse por dúas vías:

1ª) O profesor introducirá moi brevemente os temas para o seu desenvolvemento posterior mediante a metodoloxía complementaria da aprendizaxe colaborativa; tamén comentará as dúbidas que se vaian plantexando nas exposicións dos temas desenvoltos polo alumnado.

2º) Tentarase traer algunha persoa invitada experta en cuestións relativas ao temario da materia para desenvolver a sesión a xeito de conferencia.
Document analysis Ao longo do curso desenvolveranse varios traballos, en modalidade individual e grupal. O traballo individual consistirá polo menos en parte na análise de fontes documentais.
Tamén será necesaria a aplicación desta técnica na preparación dos traballos grupais.
Oral presentation Os traballos grupais serán expostos na clase debendo participar na súa presentación todos os membros do grupo.
Collaborative learning Esta é a metodoloxía principal no desenvolvemento do curso, e consistirá na formación de grupos o máis diversos posibles en canto a formación previa, para a preparación de diversos temas, especialmente métodos de avaliación dos riscos ergonómicos. Os materiais a emplear están dispoñibles na plataforma Moodle, e ademais hai libertade para propoñer e usar outros. Esta técnica supón que cada un dos membros dun grupo debe asumir (entre outros) o rol de formador dos demais.
Objective test Será unha proba escrita a realizar ao final de curso, a modalidade será preferentemente tipo test, aínda que non é descartable outro tipo de preguntas.

Personalized attention
Methodologies
Objective test
Document analysis
Collaborative learning
Description
Os alumnos poderán contar co asesoramento do profesor para a preparación dos traballos que van ter que efectuar ao longo do curso, así como para a resolución das dúbidas que se podan plantexar cara a realización da proba obxectiva.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Objective test A4 B1 B2 B3 B4 B5 C1 C6 C8 Probas para avaliar os coñecementos adquiridos durante o curso. 55
Guest lecture / keynote speech B1 B3 B4 C1 C5 C6 C8 Valorarase a asistencia ás sesións e o grao de participación, cando o tipo de sesión permítaa 5
Oral presentation B4 C1 C3 A asistencia será obligatoria para quen ten que realizar a presentación. Ademais valorarase a comunicación de coñecementos realizada na sesión utilizando os medios dispoñibles e que se consideren adecuados. 15
Collaborative learning A1 A4 B1 B3 B4 B5 C1 C3 C4 C6 C7 Valorarase a asistencia e o grao de participación nos grupos, así como a transmisión de coñecementos que cada grupo faga ao conxunto da clase. 25
 
Assessment comments

To criterion of the professor, will be able to applied  co-evaluation and/or selfevaluation methods.

In the case that any student could not follow this teaching methodology,  by duly justified reason. The student will have to put in contact with the professor to realize a series of works and an objective test that allow to validate his knowledges in the subject

.


Sources of information
Basic Alberto Conde Bóveda (2011). Ergonomía no traballo : guía básica . Santiago de Compostela: Instituto Galego de Seguridade e Saúde Laboral
González Maestre, Diego (2008). Ergonomía y psicosociología . Madrid: Fundación Confemetal
Asociación Española de Ergonomía (). http://www.ergonomos.es.
Portal de Ergonomía del INSHT (). http://www.insht.es/portal/site/Ergonomia2/.
arlos García Molina ... et al (2007). Manual práctico para la evaluación del riesgo ergonómico . València: Direcció General de Treball i Seguretat Laboral

Complementary


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before
Occupational Risk Prevention Techniques. Occupational Medicine, Ergonomics and Applied Psychosociolo/760482004

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus

Other comments


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.