Identifying Data 2022/23
Subject (*) Enxeñaría Medioambiental Code 770G02014
Study programme
Grao en Enxeñaría Eléctrica
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Graduate 1st four-month period
Second Obligatory 6
Language
Spanish
Galician
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Química
Coordinador
Castro Romero, Jesús Manuel
E-mail
jesus.castro.romero@udc.es
Lecturers
Castro Romero, Jesús Manuel
Gonzalez Soto, Elena
E-mail
jesus.castro.romero@udc.es
elena.gsoto@udc.es
Web
General description Introdución ao estudo das dimensións científica e tecnolóxica dos problemas ambientais para promover un desenvolvemento sostible

Study programme competencies
Code Study programme competences
A4 Capacidade de xestión da información, manexo e aplicación das especificacións técnicas e da lexislación necesarias no exercicio da profesión.
A5 Capacidade para analizar e valorar o impacto social e medioambiental das solucións técnicas actuando con ética, responsabilidade profesional e compromiso social, e buscando sempre a calidade e mellora continua.
A21 Coñecementos básicos e aplicación de tecnoloxías medioambientais e sostenibilidade.
B1 Capacidade de resolver problemas con iniciativa, toma de decisións, creatividade e razoamento crítico.
B2 Capacidade de comunicar e transmitir coñecementos, habilidades e destrezas no campo da enxeñaría industrial.
B4 Capacidade de traballar e aprender de forma autónoma e con iniciativa.
B6 Capacidade de usar adecuadamente os recursos de información e aplicar as tecnoloxías da información e as comunicacións na enxeñaría.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Recoñece e valora o efecto que producen os contaminantes sobre o medio receptor: atmosfera, augas e chans. A4
B2
C7
Sabe analizar unha actividade industrial e identificar os problemas ambientais que esta poida xerar. A4
A5
B2
C7
Sabe planificar unha estratexia de prevención e control da contaminación en casos específicos. A4
B1
C7
Sabe seleccionar a técnica máis axeitada de depuración e/ou control da contaminación en casos concretos A4
A5
B1
C6
Analiza o impacto que exercen sobre o medio as distintas actividades industriais. A4
A5
B4
C5
Coñece os fundamentos dun Sistema de Xestión Ambiental nunha actividade industrial. A4
A5
A21
C6
C7
Coñece a normativa básica relacionada en materia medioambiental (verteduras, atmosfera, residuos, impacto ambiental, e control integrado da contaminación) e as obrigas que dela derivan. A4
A5
A21
B6
C1
C3

Contents
Topic Sub-topic
Unidade 1 Problemática da contaminación do aire, auga e chan. Aspectos legaies, fontes e parámetros indicadores.
Tema 1.- Introdución ao medio ambiente e á problemática ambiental 1.1- Introdución: Problemas ambientais a escala planetaria, rexional e local
1.2- A atmosfera
- O quecemento global. Efecto invernadoiro
- O buraco da capa de ozono. Smog fotoquímico.
- A choiva aceda.
- A radioactividade, radiacións ionizantes. Radiacións non ionizantes
- O transporte. O ruído.
1.3- A auga
- Depuración da auga. Descrición dunha ETAP e unha EDAR.
1.4- Chans. Os residuos sólidos urbanos




Unidade 2 Control da contaminación atmosférica e sistemas de eliminación e recuperación dos contaminantes.
Tema 4.- Contaminación atmosférica 4.1- Orixe e efecto dos principais contaminantes atmosféricos.
4.2- As emisións
4.3- Contaminantes atmosféricos. Orixe, efectos e control. Os seus efectos
4.4- Factores que inflúen sobre a contaminación atmosférica de orixe industrial
4.5- Ruídos e vibracións nas zonas industriais
4.6- Os cheiros no medio ambiente industrial
4.7- Caracterización da contaminación
4.7-1. Mostraxe e captación
4.7-2. Medida de partículas
4.8- Niveis (emisión, inmisión) e parámetros de calidade do aire


Tema 5.- Control da contaminación atmosférica, sistemas de eliminación e recuperación de contaminantes do aire 5.1- Control da contaminación atmosférica e tratamento de depuración
-Introdución: gradiente adiabático de temperaturas. Estabilidade atmosférica. Investimento térmico
5.2- Solucións:
-Minimización
-Dispersión dos contaminantes no aire (cheminea)
-Separación dos contaminantes da corrente gasosa
5.3- Procesos de eliminación de partículas: cámaras de sedimentación, ciclóns, filtros de mangas, separadores electrostáticos, colectores húmidos.
5.4- Procesos de eliminación de contaminantes gaseosos: procesos de condensación, procesos de absorción, procesos de absorción, procesos de combustión térmica e catalítica.
5.5- Elección do sistema máis idóneo
5.6- Depuración dos gases de cheminea





Uniade 3 Tratamento dos vertidos líquidos: augas residuais urbanas e industriais.
Tema 2.- Contaminación das auguas 2.1- Orixe e efecto dos principais contaminantes. Parámetros de caracterización:
- A vertidos
- Clasificación dos residuos industriais líquidos
- Parámetros de calidade das augas
- Contaminantes da auga
- Parámetros xerais indicadores de contaminación
- Tipos de alteración da auga
- Compoñentes contaminantes das verteduras industriais
- Lexislación e normativas de augas para diferentes usos
- Mostraxes e métodos analíticos de control.
Tema 3.- Depuración da auga. Tratamento de augas residuais
3.1- Plantas de tratamento de augas residuais
- Esquema xeral dunha EDAR (liñas: auga, lodos e gas
3.2- Depuración de augas residuais urbanas
3.3- Depuración de augas residuais industriais
3.4- Tratamentos físicos.
-Correntes: pozo de grosos, cribado, dilaceración, desarenado, desengrasado, decantación, flotación.
-Específicos: absorción, micro-filtración, ultra-filtración, ósmosis inversa, electrodiálisis,
3.5- Tratamentos químicos: coagulación-floculación, neutralización, oxidación- redución, precipitación, desinfección, intercambio iónico,
3.6- Tratamentos biolóxicos.
-Aerobios / Anaerobios
-Cultivos en suspensión (Lodos activos)
-Cultivos inmobilizados (Leito bacteriano)
-Técnicas brandas:
lagunaje,
sistemas de aplicación sobre o terreo: filtro verde - humidais,
sistemas de filtración artificial: leito turba,
contactores biologicos rotativos: biodisco.
3.7- Tratamentos de lodos: concentración, dixestión, acondicionamento, deshidratación, evacuación.

Unidade 4 Parámetros e sistemas de tratamento de residuos sólidos urbanos e industriais.
Tema 6.- Contaminación dos chans. 6.1- Introdución: lexislación, conceptos básicos.
6.2- Constituíntes e estrutura. Material sólido. Propiedades características. Tipos de chans.
6.3- Contaminantes dos chans.
-Clasificación da contaminación.
-Transporte e dispersión
-Efectos
6.4- Control da contaminación dos chans.
-Non recuperación
-Contención ou illamento da contaminación:
Tecnoloxías de pantalla
-Recuperación:
Técnicas de tratamento in situ
Técnicas de tratamento ex situ




Tema 7.- Residuos sólidos urbanos. Tratamentos. 7.1- Residuos sólidos urbanos (RSU):
-Lexislación
-Composición e caracterización
7.2- Xestión (pre-recollida, recollida e transporte, tratamento e deposito)
Principais tratamentos de valorización e eliminación de residuos
7.3- Tratamentos: eliminación (vertedura controlada, incineración) e valorización
(valorización enerxética, reciclado, compostaxe)
7.4- Vertedura de residuos: depósito controlado
7.5- Incineración
7.6- Reciclaxe: Plantas de reciclaxe e transformación. Plan SOGAMA
7.7- Compost: Plantas de compostaxe
7.8- Exemplo do rendemento económico dunha planta de reciclaxe e transformación






Tema 8.- Tratamento de residuos sólidos industriais 8.1- Residuos industriais:
-Aspectos xerais.
-Orixe e clasificación.
-Lexislación
8.2- Residuos perigosos (RP):
-Identificación e clasificación: caracterización
-Codificación
-Produción.
-Xestión: tratamentos físicos-químicos, inertización, depósito de seguridade, e incineración.







Unidade 5 Xestión ambiental de la industria y sostenibilidaed. Avaliación de impacto ambiental.
Tema 9.- Aspectos básicos da avaliación de impacto ambiental e os sistemas de xestión ambiental 9.1- Avaliación de impacto ambiental, definicións, marco legal, procedemento administrativo, esixencias metodolóxicas
9.2- Contido dun estudo de impacto ambiental. Metodoloxía
9.3- Sistemas de xestión ambiental









Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Guest lecture / keynote speech A4 A5 A21 B1 B2 B4 B6 30 42.3 72.3
Problem solving A21 B1 B4 B6 20 28.2 48.2
Laboratory practice A5 A21 B1 B2 B4 B6 C3 C5 C6 C7 5 2.5 7.5
Supervised projects A4 A5 A21 B1 B2 B4 B6 C1 C3 C5 C6 C7 1 2 3
Objective test A4 A5 A21 B1 B2 B4 B6 4 12 16
 
Personalized attention 3 0 3
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Guest lecture / keynote speech Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución de algunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
Problem solving Técnica mediante a que se ten que resolver unha situación problemática concreta, a partir dos coñecementos que se traballaron, que pode ter máis dunha posible solución.
Laboratory practice Metodoloxía que permite que os estudantes aprendan efectivamente a través da realización de actividades de carácter práctico, tales como demostracións, exercicios, experimentos e investigacións.
Supervised projects Os alumnos realizan traballos individualmente en Enxeñaría Medioambiental (calquera asunto que ten que ver co programa) . Este debe ser presentado en formato dixital sen necesidade de imprimilos e oralmente ao resto dos alumnos .
Objective test Proba escrita utilizada para a avaliación da aprendizaxe, cuxo trazo distintivo é a posibilidade de determinar se as respostas dadas son ou non correctas. Constitúe un instrumento de medida, elaborado rigorosamente, que permite avaliar coñecementos, capacidades, destrezas, rendemento, aptitudes, actitudes, intelixencia, etc. É de aplicación tanto para a avaliación diagnóstica, formativa como sumativa.

Personalized attention
Methodologies
Laboratory practice
Problem solving
Supervised projects
Description
Orientar ao alumnado que ten que resolver unha situación problemática ambientai concreta, a partir dos coñecementos que se traballaron e que pode ter máis dunha posible solución.

Orientar ao alumnado a aprender de forma efectiva, a través de actividades de carácter práctico (demostracións, simulacións, etc.) a teoría dun ámbito de coñecemento, mediante a utilización das tecnoloxías da información e as comunicacións. As TIC supoñen un excelente soporte e canal para o tratamento da información e aplicación práctica de coñecementos, facilitando a aprendizaxe e o desenvolvemento de habilidades por parte do alumnado.

Orientar os estudantes que aprendan efectivamente a través da realización de actividades de carácter práctico, tales como demostracións, exercicios, experimentos e investigacións.

O alumno con recoñecemento de adicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia será atendido en réxime de horas de titorías (previa cita).

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Laboratory practice A5 A21 B1 B2 B4 B6 C3 C5 C6 C7 Se valorará que os estudantes aprendan efectivamente a través da realización de actividades de carácter práctico, tales como demostracións, exercicios, experimentos e investigacións. 10
Problem solving A21 B1 B4 B6 Se valorará que os estudantes teñan que resolver unha situación problemática concreta, a partir dos coñecementos que se traballaron, que pode ter máis dunha posible solución. 10
Objective test A4 A5 A21 B1 B2 B4 B6 Proba escrita utilizada para a avaliación da aprendizaxe, cuxo trazo distintivo é a posibilidade de determinar se as respostas dadas son ou non correctas. 70
Supervised projects A4 A5 A21 B1 B2 B4 B6 C1 C3 C5 C6 C7 Se valorarán os traballos que os alumnos realizan individualmente en Enxeñaría Medioambiental (calquera asunto que ten que ver co programa) . Este debe ser presentado por escrito e oralmente ao resto dos alumnos . 10
 
Assessment comments

Para poder sumar os puntos das distintas actividades á nota do exame
haberá que alcanzar neste un mínimo  de 3 puntos (Un mínimo de 1,75 no exame teórico y 1,25 no exame de problemas)

Para a avaliación da segunda oportunidade pódense realizar as mesmas actividades de avaliación continua que durante o curso excepto as prácticas de laboratorio e no seu lugar poderanse realizar cuestionarios vía Moodle.

O alumno
con recoñecemento de adicación a tempo parcial e dispensa académica de
exención de asistencia será avaliado mediante a
cualificacion obtida no exame final (80%) e a realización de traballos
tutelados (20%). Na segunda oportunidade manterase a cualificación
obtida nos traballos tutelados realizados durante o curso para calcular a
cualificación global.

A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación implicará directamente a cualificación de suspenso '0' na materia na convocatoria correspondente, invalidando así calquera cualificación obtida en todas as actividades de avaliación de cara a convocatoria extraordinaria

Para aqueles estudantes do Plan do 2010, que de forma explícita, renuncien á avaliación continua serán avaliados mediante a cualificación obtida no exame final (100%) .


Sources of information
Basic Mariano Seoane Calvo ( 1994). Ecología Industrial. Ingeniería Medioambiental Aplicada . Madrid: Mundi – Prensa
a Grega, Buckingham, Evans (1995). Gestión de Residuos Tóxicos. Tratamiento.. México: Mc Graw – Hill
Ramón Ortega, Ignacio Rodríguez (1996). Manual de Gestión Medioambiental . Madrid: Mapfre
C.Orozco, A.Pérez, Mª. N. González, E.J. Rodríguez, J.M. Alfayate (2003). Contaminación Ambiental. Una visión desde la Química . Madrid: Thomson
Fundación Mapfre (1996). Manual de Contaminación Ambiental . Madrid: Mapfre

Complementary


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before
Física I/770G02003
Química/770G02004

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus

Other comments

Recomendacións Sostenibilidade Medio Ambiente, Persoa e Igualdade de Xénero:

Para axudar a conseguir unha contorna inmediata sustentable e cumprir co obxectivo da acción número 5: “Docencia e investigación saudable e sustentable ambiental e social” do "Plan de Acción Green Campus Ferrol":

1.- A entrega dos traballos documentais que se realicen nesta materia:

1.1. Solicitarase en formato virtual e/ou soporte informático

1.2. Realizarase a través de Moodle, en formato dixital sen necesidade de imprimilos

1.3. De se realizar en papel: - Non se empregarán plásticos. - Realizaranse impresións a dobre cara. - Empregarase papel reciclado. - Evitarase a impresión de borradores.

2.- Débese facer un uso sostible dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural

3.- Débese ter en conta a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sostenibilidade nos comportamentos persoais e profesionais

4.- Segundo se recolle nas distintas normativas de aplicación para a docencia universitaria deberase incorporar a perspectiva de xénero nesta materia (usarase linguaxe non sexista, utilizarase bibliografía de autores de ambos os sexos, propiciarase a intervención en clase de alumnos e alumnas…)

5.- Traballaráse para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas, e influirase na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade

6. Deberanse detectar situacións de discriminación por razón de xénero e proporanse accións e medidas para corrixilas

7. Facilitarase a plena integración do alumnado que por razón físicas, sensoriais, psíquicas ou socioculturais, experimenten dificultades a un acceso axeitado, igualitario e proveitoso á vida universitaria



(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.