Identifying Data 2023/24
Subject (*) Enxeñaría Medioambiental Code 770G02014
Study programme
Grao en Enxeñaría Eléctrica
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Graduate 1st four-month period
Second Obligatory 6
Language
Spanish
Galician
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Química
Coordinador
Gonzalez Soto, Elena
E-mail
elena.gsoto@udc.es
Lecturers
Gonzalez Soto, Elena
E-mail
elena.gsoto@udc.es
Web
General description Introdución ao estudo das dimensións científica e tecnolóxica dos problemas ambientais para promover un desenvolvemento sostible

Study programme competencies
Code Study programme competences
A4 Capacidade de xestión da información, manexo e aplicación das especificacións técnicas e da lexislación necesarias no exercicio da profesión.
A5 Capacidade para analizar e valorar o impacto social e medioambiental das solucións técnicas actuando con ética, responsabilidade profesional e compromiso social, e buscando sempre a calidade e mellora continua.
A21 Coñecementos básicos e aplicación de tecnoloxías medioambientais e sostenibilidade.
B1 Capacidade de resolver problemas con iniciativa, toma de decisións, creatividade e razoamento crítico.
B2 Capacidade de comunicar e transmitir coñecementos, habilidades e destrezas no campo da enxeñaría industrial.
B4 Capacidade de traballar e aprender de forma autónoma e con iniciativa.
B6 Capacidade de usar adecuadamente os recursos de información e aplicar as tecnoloxías da información e as comunicacións na enxeñaría.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Recoñece e valora o efecto que producen os contaminantes sobre o medio receptor: atmosfera, augas e chans. A4
B2
C7
Sabe analizar unha actividade industrial e identificar os problemas ambientais que esta poida xerar. A4
A5
B2
C7
Sabe planificar unha estratexia de prevención e control da contaminación en casos específicos. A4
B1
C7
Sabe seleccionar a técnica máis axeitada de depuración e/ou control da contaminación en casos concretos A4
A5
B1
C6
Analiza o impacto que exercen sobre o medio as distintas actividades industriais. A4
A5
B4
C5
Coñece os fundamentos dun Sistema de Xestión Ambiental nunha actividade industrial. A4
A5
A21
C6
C7
Coñece a normativa básica relacionada en materia medioambiental (verteduras, atmosfera, residuos, impacto ambiental, e control integrado da contaminación) e as obrigas que dela derivan. A4
A5
A21
B6
C1
C3

Contents
Topic Sub-topic
Unidade 1 Problemática da contaminación do aire, auga e chan. Aspectos legaies, fontes e parámetros indicadores.
Tema 1.- Introdución ao medio ambiente e á problemática ambiental 1.1- Introdución: Problemas ambientais a escala planetaria, rexional e local
1.2- A atmosfera
- O quecemento global. Efecto invernadoiro
- O buraco da capa de ozono. Smog fotoquímico.
- A choiva aceda.
- A radioactividade, radiacións ionizantes. Radiacións non ionizantes
- O transporte. O ruído.
1.3- A auga
- Depuración da auga. Descrición dunha ETAP e unha EDAR.
1.4- Chans. Os residuos sólidos urbanos




Unidade 2 Control da contaminación atmosférica e sistemas de eliminación e recuperación dos contaminantes.
Tema 2.- Contaminación atmosférica 4.1- Orixe e efecto dos principais contaminantes atmosféricos.
4.2- As emisións
4.3- Contaminantes atmosféricos. Orixe, efectos e control. Os seus efectos
4.4- Factores que inflúen sobre a contaminación atmosférica de orixe industrial
4.5- Ruídos e vibracións nas zonas industriais
4.6- Os cheiros no medio ambiente industrial
4.7- Caracterización da contaminación
4.7-1. Mostraxe e captación
4.7-2. Medida de partículas
4.8- Niveis (emisión, inmisión) e parámetros de calidade do aire


Tema 3.- Control da contaminación atmosférica, sistemas de eliminación e recuperación de contaminantes do aire 5.1- Control da contaminación atmosférica e tratamento de depuración
-Introdución: gradiente adiabático de temperaturas. Estabilidade atmosférica. Investimento térmico
5.2- Solucións:
-Minimización
-Dispersión dos contaminantes no aire (cheminea)
-Separación dos contaminantes da corrente gasosa
5.3- Procesos de eliminación de partículas: cámaras de sedimentación, ciclóns, filtros de mangas, separadores electrostáticos, colectores húmidos.
5.4- Procesos de eliminación de contaminantes gaseosos: procesos de condensación, procesos de absorción, procesos de absorción, procesos de combustión térmica e catalítica.
5.5- Elección do sistema máis idóneo
5.6- Depuración dos gases de cheminea





Tema 4.- Contaminación das augas 2.1- Orixe e efecto dos principais contaminantes. Parámetros de caracterización:
- A vertidos
- Clasificación dos residuos industriais líquidos
- Parámetros de calidade das augas
- Contaminantes da auga
- Parámetros xerais indicadores de contaminación
- Tipos de alteración da auga
- Compoñentes contaminantes das verteduras industriais
- Lexislación e normativas de augas para diferentes usos
- Mostraxes e métodos analíticos de control.
Uniade 3 Tratamento dos vertidos líquidos: augas residuais urbanas e industriais.
Tema 5.- Depuración da auga. Tratamento de augas residuais
3.1- Plantas de tratamento de augas residuais
- Esquema xeral dunha EDAR (liñas: auga, lodos e gas
3.2- Depuración de augas residuais urbanas
3.3- Depuración de augas residuais industriais
3.4- Tratamentos físicos.
-Correntes: pozo de grosos, cribado, dilaceración, desarenado, desengrasado, decantación, flotación.
-Específicos: absorción, micro-filtración, ultra-filtración, ósmosis inversa, electrodiálisis,
3.5- Tratamentos químicos: coagulación-floculación, neutralización, oxidación- redución, precipitación, desinfección, intercambio iónico,
3.6- Tratamentos biolóxicos.
-Aerobios / Anaerobios
-Cultivos en suspensión (Lodos activos)
-Cultivos inmobilizados (Leito bacteriano)
-Técnicas brandas:
lagunaje,
sistemas de aplicación sobre o terreo: filtro verde - humidais,
sistemas de filtración artificial: leito turba,
contactores biologicos rotativos: biodisco.
3.7- Tratamentos de lodos: concentración, dixestión, acondicionamento, deshidratación, evacuación.

Unidade 4 Parámetros e sistemas de tratamento de residuos sólidos urbanos e industriais.
Tema 6.- Contaminación dos chans. 6.1- Introdución: lexislación, conceptos básicos.
6.2- Constituíntes e estrutura. Material sólido. Propiedades características. Tipos de chans.
6.3- Contaminantes dos chans.
-Clasificación da contaminación.
-Transporte e dispersión
-Efectos
6.4- Control da contaminación dos chans.
-Non recuperación
-Contención ou illamento da contaminación:
Tecnoloxías de pantalla
-Recuperación:
Técnicas de tratamento in situ
Técnicas de tratamento ex situ




Tema 7.- Residuos sólidos urbanos. Tratamentos. 7.1- Residuos sólidos urbanos (RSU):
-Lexislación
-Composición e caracterización
7.2- Xestión (pre-recollida, recollida e transporte, tratamento e deposito)
Principais tratamentos de valorización e eliminación de residuos
7.3- Tratamentos: eliminación (vertedura controlada, incineración) e valorización
(valorización enerxética, reciclado, compostaxe)
7.4- Vertedura de residuos: depósito controlado
7.5- Incineración
7.6- Reciclaxe: Plantas de reciclaxe e transformación. Plan SOGAMA
7.7- Compost: Plantas de compostaxe
7.8- Exemplo do rendemento económico dunha planta de reciclaxe e transformación






Tema 8.- Tratamento de residuos sólidos industriais 8.1- Residuos industriais:
-Aspectos xerais.
-Orixe e clasificación.
-Lexislación
8.2- Residuos perigosos (RP):
-Identificación e clasificación: caracterización
-Codificación
-Produción.
-Xestión: tratamentos físicos-químicos, inertización, depósito de seguridade, e incineración.







Unidade 5 Xestión ambiental de la industria y sostenibilidaed. Avaliación de impacto ambiental.
Tema 9.- Aspectos básicos da avaliación de impacto ambiental e os sistemas de xestión ambiental 9.1- Avaliación de impacto ambiental, definicións, marco legal, procedemento administrativo, esixencias metodolóxicas
9.2- Contido dun estudo de impacto ambiental. Metodoloxía
9.3- Sistemas de xestión ambiental








LABORATORIO Prácticas de laboratorio:
- Determinación do pH e conductividade en mostras de chan.
- Determinación do contido en cloruros en mostras de auga.
- Determinación da dureza en mostras de auga.
- Determinación do contido de fosfatos en mostras de auga.

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Guest lecture / keynote speech A4 A5 A21 B1 B2 B4 B6 30 42.3 72.3
Problem solving A21 B1 B4 B6 20 28.2 48.2
Laboratory practice A5 A21 B1 B2 B4 B6 C3 C5 C6 C7 5 2.5 7.5
Supervised projects A4 A5 A21 B1 B2 B4 B6 C1 C3 C5 C6 C7 1 2 3
Objective test A4 A5 A21 B1 B2 B4 B6 4 12 16
 
Personalized attention 3 0 3
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Guest lecture / keynote speech Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución de algunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
Problem solving Técnica mediante a que se ten que resolver unha situación problemática concreta, a partir dos coñecementos que se traballaron, que pode ter máis dunha posible solución.
Laboratory practice Metodoloxía que permite que os estudantes aprendan efectivamente a través da realización de actividades de carácter práctico, tales como demostracións, exercicios, experimentos e investigacións.
Supervised projects Realización de estudos dirixidos co fin de fomentar a aprendizaxe autónoma d@ alumn@. Presentación e corrección.
Objective test Proba escrita utilizada para a avaliación da aprendizaxe, cuxo trazo distintivo é a posibilidade de determinar se as respostas dadas son ou non correctas. Constitúe un instrumento de medida, elaborado rigorosamente, que permite avaliar coñecementos, capacidades, destrezas, rendemento, aptitudes, actitudes, intelixencia, etc. É de aplicación tanto para a avaliación diagnóstica, formativa como sumativa.

Personalized attention
Methodologies
Laboratory practice
Problem solving
Supervised projects
Description
Revisión do desenrolo das etapas intermedias e final do estudo dirixido.

Resolución de cuestións puntuáis que lle impiden ao estudante o seguimento xeral da materia.

As tutorías realizaranse de forma presencial no horario establecido para as mesmas.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Laboratory practice A5 A21 B1 B2 B4 B6 C3 C5 C6 C7 Valorarase que os estudantes aprendan efectivamente a través da realización de actividades de carácter práctico, tales como demostracións, exercicios, experimentos e investigacións. 10
Problem solving A21 B1 B4 B6 Valorarase que os estudantes teñan que resolver unha situación problemática concreta, a partir dos coñecementos que se traballaron, que pode ter máis dunha posible solución. 10
Objective test A4 A5 A21 B1 B2 B4 B6 Proba escrita utilizada para a avaliación da aprendizaxe, cuxo trazo distintivo é a posibilidade de determinar se as respostas dadas son ou non correctas. 70
Supervised projects A4 A5 A21 B1 B2 B4 B6 C1 C3 C5 C6 C7 Valoraranse os traballos que fan os estudantes individualmente sobre algún aspecto relacionado co programa da asignatura. 10
 
Assessment comments



-
Cada exame constará de duas partes independentes, sendo necesario obter unha
nota mínima en cada unha delas para compensalas:

- teoría, puntuación máxima 4 puntos, puntuación mínima para compensar 1,75
puntos.

- problemas, puntuación máxima 3 puntos, puntuación mínima para compensar 1,25
puntos. 

-
Para poder sumar os puntos das distintas actividades á nota do exame haberá que
alcanzar neste un mínimo de 3 puntos.

-
Para poder ser evaluados, @s alumn@s han de ter feito como mínimo o 75% das
prácticas de laboratorio.

-
A evaluación no exame de 2ª oportunidade realizarase seguindo os mesmos
criterios utilizados no examen de 1ª oportunidade.

-
A calificación correspondente á realización de traballos tutelados non se
mantén dun curso ao outro.

- @ alumn@ con recoñecemento de adicación a tempo parcial e dispensa
académica de exención de asistencia será avaliad@ mediante a cualificacion
obtida no exame final (80%) e a realización de traballos tutelados (20%). Na
segunda oportunidade manterase a cualificación obtida nos traballos tutelados
realizados durante o curso para calcular a cualificación global.


Sources of information
Basic Mariano Seoane Calvo ( 1994). Ecología Industrial. Ingeniería Medioambiental Aplicada . Madrid: Mundi – Prensa
a Grega, Buckingham, Evans (1995). Gestión de Residuos Tóxicos. Tratamiento.. México: Mc Graw – Hill
Ramón Ortega, Ignacio Rodríguez (1996). Manual de Gestión Medioambiental . Madrid: Mapfre
C.Orozco, A.Pérez, Mª. N. González, E.J. Rodríguez, J.M. Alfayate (2003). Contaminación Ambiental. Una visión desde la Química . Madrid: Thomson
Fundación Mapfre (1996). Manual de Contaminación Ambiental . Madrid: Mapfre

Complementary


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before
Física I/770G02003
Química/770G02004

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus

Other comments

Para axudar a conseguir un entorno inmediato sostido e cumplir co obxetivo da acción 5: “Docencia e investigación saudable e sustentable ambiental e social” do "Plan de Acción Green Campus Ferrol", na entrega dos traballos que se realicen nesta materia: 1. Non se empregarán plásticos 2. Realizaranse impresións a doble cara 3. Utilizarase papel reciclado 4. Evitarase a impresión de borradores.

Na execución das prácticas de laboratorio, farase un uso sostiible dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural.



(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.