Datos Identificativos 2022/23
Asignatura (*) Reciclaxe e Medio Ambiente Código 771G01020
Titulación
Grao en Enxeñaría de Deseño Industrial e Desenvolvemento do Produto
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Cuarto Optativa 6
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Química
Coordinación
Castro Romero, Jesús Manuel
Correo electrónico
jesus.castro.romero@udc.es
Profesorado
Castro Romero, Jesús Manuel
Correo electrónico
jesus.castro.romero@udc.es
Web
Descrición xeral Esta asignatura desarrolla competencias para que los alumnos puedan aplicar conocimientos teóricos en el entorno medioambiental y en el diseño de nuevos productos que faciliten el reciclaje....La asignatura se imparte en castellano y gallego

Competencias do título
Código Competencias do título
A5 Identificar, formular e resolver problemas de enxeñaría.
A6 Formación amplia que posibilite a comprensión do impacto das solucións de enxeñaría nos contextos económico, medioambiental, social e global.
A10 Comprensión das responsabilidades éticas e sociais derivadas da súa actividade profesional.
B3 Aprender a aprender. Capacidade para comprender e detectar as dinámicas e os mecanismos que estruturan a aparición e a dinámica de novas tendencias.
B5 Resolver problemas de forma efectiva.
B6 Traballar de forma autónoma con iniciativa.
B11 Capacidade de análise e síntese.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía respectuosa coa cultura democrática, os dereitos humanos e a perspectiva de xénero.
C7 Desenvolver a capacidade de traballar en equipos interdisciplinares ou transdisciplinares, para ofrecer propostas que contribúan a un desenvolvemento sostible ambiental, económico, político e social.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Unha formación extensiva que permite comprender a reciclaxe como a presentación dos residuos no ciclo de produción para ser reutilizados como materia prima para a fabricación de obxectos e como a solución da enxeñaría aos problemas do medio ambiente. A5
A6
A10
B3
B5
B6
B11
C4
C7
C8
Capacidade de tomar decisións técnicas que permiten aos alumnos para usar recursos tecnolóxicos para o desenvolvemento de coñecementos ambientais para tratar problemas do medio ambiente, coñecendo e aplicando a lexislación e normativa vixente. A5
A6
A10
B3
B5
B6
B11
C4
C7
C8
Identificar, formular e resolver problemas ambientais asociados aos residuos . A5
A6
A10
B3
B5
B6
B11
C4
C7
C8

Contidos
Temas Subtemas
TEMA 1.- INTRODUCCIÓN 1.1. Desenvolvemento Sostible e Medio Ambiente. Problemas ambientais.
A Atmosfera:
-o quecemento global, efecto invernadoiro.
-a destrución do ozono, smog fotoquímico.
-a choiva ácida .
-a radioactividade, radiacións ionizantes e non ionizantes.
-o transporte, o ruído.
O auga: Purificación do auga. Descrición da ETAP e unha EDAR.
Chans: Residuos sólidos urbanos.
1.2. Produción dos residuos.
1.3. Xestión dos residuos.
1.4. Sistemas do tratamento de residuos.
1.5. Impacto Ambiental.
TEMA 2.- ASPECTOS LEXISLATIVOS 2.1. Regulamentos rexionais nacionais e da UE: envases e embalaxes, medio ambiente
TEMA 3.- RECICLAXE 3.1. Definición e posibilidades do sistema.
3.2. Ecoproductos. Factores que determinan o seu desenvolvemento.
3.3. Industria para as demandas de produtos ecolóxicos.
3.4. Eco-produtos e desenvolvemento sostible.
3. . Avaliación do ciclo de vida dos produtos. balance enerxético ambiental. Inventario de ciclo de vid . Estudo de impacto ambiental. Propostas para mellorar o proceso.
TEMA 4.- CARACTERIZACIÓN DOS FLUXOS DOS RESIDUOS 4.1. Visión xeral.
4.2. Métodos.
4.3. A caracterización analítica.
4.3.1. O poder calorífico.
4.3.2. Análise inmediata: O contido de humidade, materiais volátiles, carbono fixo, cinzas ...
4.3.3. Análise elemental. Determinación de residuos de cinzas: carbono, hidróxeno, xofre, osíxen , nitróxeno, cloro ...
4.3.4. Análise básica: Determinación da acidez, herbicidas, hidrocarburos, compostos orgánicos volátiles, amianto, dioxinas ....
4.4. O Reciclaxe e caracterización dos residuos .
TEMA 5.- PROGRAMAS E INSTALACIONS DE RECICLAXE 5.. Supervisión do rendemento dos sistemas de seguimento de separación e recollida .
5.2. Instalacións de procesamento de materiais reciclables .
5.3. Problemas e solucións para o desenvolvemento do mercado .
5.4. A psicoloxía do reciclaxe .
TEMA 6. APLICACIONS DO RECICLAXE 6.1. Papel
6.2. Botellas de vidrio para bebidas. Plásticos.
6.3. Chatarra e latas de ferro. Latas de aluminio.
6.4. Reciclaxe de metais. Baterías e pilas.
6.5. Produtos de líña branca. Vehículos fora de uso. Neumáticos.
6.6. Aceite usado. Biocombustibles
6.7. Residuos domésticos perigosos.
TEMA 7.- INTEGRACIÓN DO RECICLAXE EN VERTEDOIROS E INCINERADORES. 7.1. Ventaxas da sua implantación.
7.2. Relaciones.
7.3. Operacions de recuperación de materiais.
7.4. Economía.
TEMA 8.- CONTROL DA CALIDADE 8.1. Necesidad do control de calidade.
8.2. Comprobación do control de calidade.
8.3. Xestión Ambiental. Normas ISO 14000: Estudio e implementación. Ventaxas do sistema de xestión ambiental.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Presentación oral A5 A10 A6 B3 B5 B6 B11 C4 C7 C8 0.5 0 0.5
Sesión maxistral A5 A10 A6 B3 B5 B6 B11 C4 C7 C8 45 67.5 112.5
Proba obxectiva A5 A10 A6 B3 B5 B6 B11 C4 C7 C8 0.5 0 0.5
Traballos tutelados A5 A10 A6 B3 B5 B6 B11 C4 C7 C8 10 25.5 35.5
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Presentación oral Presentación oral do traballo do alumno sobre reciclaxe por un tempo razoable , se simplifica o contido do mesmo co o apoio en soportes informáticos.
Sesión maxistral Presentación dos contidos co o apoio do power point
Proba obxectiva Proba escrita (tipo TEST ) utilizado para a avaliación da aprendizaxe , cuxo trazo distintivo é a posibilidade de determinar se as respostas son correctas ou non .
Traballos tutelados Os alumnos realizan traballos individualmente en reciclaxe (calquera asunto que ten que ver co programa) . Este debe ser presentado en formato dixital sen necesidade de imprimilos e oralmente ao resto dos alumnos .

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Descrición
Comentar o desenvolvemento de contidos e realizar a presentación oral.

Resolver cuestións específicas sobre o seguimento do tema e comentar o traballo feito.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Presentación oral A5 A10 A6 B3 B5 B6 B11 C4 C7 C8 Presentación oral do traballo do alumno sobre reciclaxe por un tempo razoable , se simplifica o contido do mesmo co o apoio en soportes informáticos. 20
Proba obxectiva A5 A10 A6 B3 B5 B6 B11 C4 C7 C8 Proba escrita (tipo TEST ) utilizado para a avaliación da aprendizaxe , cuxo trazo distintivo é a posibilidade de determinar se as respostas son correctas ou non . 47
Traballos tutelados A5 A10 A6 B3 B5 B6 B11 C4 C7 C8 Os alumnos realizan traballos individualmente en reciclaxe ( calquera asunto que ten que ver co programa ) . Este debe ser presentado en formato dixital sen necesidade de imprimilos e oralmente ao resto dos alumnos. 33
 
Observacións avaliación

O estudante con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e exención académica de exención de asistencia será avaliado mediante a nota obtida no exame final (80%) e a realización de traballos titorizados (20%). Na segunda oportunidade, manterase a nota obtida no traballo tutelado realizado durante o curso para calcular a nota global.

A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación
implicará directamente a cualificación de suspenso '0' na materia na
convocatoria correspondente, invalidando así calquera cualificación
obtida en todas as actividades de avaliación de cara a convocatoria
extraordinaria


Fontes de información
Bibliografía básica (). .
Fullana, P. y Puig, R. (1997 ). Análisis del Ciclo de Vida . Ed. Rubes. Barcelona.
Asociación Española para la Promoción del Desarrollo del Análisis del Ciclo de Vida (APRODACV) (1998 ). Análisis del Ciclo de Vida 2000 . Barcelona
Rieradevall, J. (1996). Diseño de Productos Respetuosos con el Medio Ambiente: proyecto, producción, producto, consumo y valoración . UNED
Tchobanoglous, G.; Theisen, H.; Vigil, S.A. (1994). Gestión Integral de Residuos Sólidos . Ed. McGraw-Hill / Interamericana de España, S.A. Madrid
Cléments, R.B. (2000 ). Guía completa de las nornas ISO 14000 . Ediciones Gestión 2000.
Lund, F.H. (1996). Manual McGraw-Hill de Reciclaje . Ed. McGraw-Hill / Interamericana de España, S.A. Madrid
AENOR (1999). Principios del Desarrollo Sostenible. Madrid, ”. AENOR, N.A.
Doménech, X. (1994 ). Química Ambiental. El Impacto Ambiental de los Residuos . Ed. Miraguano, Madrid
Xavier Elías Castells (2009). Reciclaje de Residuoas Industriales (Residuos sólidos urbanos y fangos de depuradora). España, Díaz de Santos

Bibliografía complementaria Fullana, P. y Puig, R. (1997). Análisis del Ciclo de Vida. Ed. Rubes. Barcelona.
Asociación Española para la Promoción del Desarrollo del Análisis del Ciclo de Vida (APRODACV) (1998). Análisis del Ciclo de Vida 2000. Barcelona
Rieradevall, J. (1996). Diseño de Productos Respetuosos con el Medio Ambiente: proyecto, producción, producto, consumo y valoración. UNED
• Tchobanoglous, G.; Theisen, H.; Vigil, S.A. (1994). Gestión Integral de Residuos Sólidos. Ed. McGraw-Hill / Interamericana de España, S.A. Madrid
Cléments, R.B. (2000). Guía completa de las nornas ISO 14000. Ediciones Gestión 2000.
Lund, F.H. (1996). Manual McGraw-Hill de Reciclaje. Ed. McGraw-Hill / Interamericana de España, S.A. Madrid
AENOR (1999). Principios del Desarrollo Sostenible. Madrid, ”. AENOR, N.A.
Doménech, X. (1994). Química Ambiental. El Impacto Ambiental de los Residuos. Ed. Miraguano, Madrid


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Deseño e Produto/771011301
Xestión de Calidade/771011504
Loxística Industrial/771011507

Materias que continúan o temario
Materiais/771011202

Observacións

Recomendacións Sostenibilidade Medio Ambiente, Persoa e Igualdade de Xénero:

Para axudar a conseguir unha contorna inmediata sustentable e cumprir co obxectivo da acción número 5: “Docencia e investigación saudable e sustentable ambiental e social” do "Plan de Acción Green Campus Ferrol":

1.- A entrega dos traballos documentais que se realicen nesta materia:

1.1. Solicitarase en formato virtual e/ou soporte informático

1.2. Realizarase a través de Moodle, en formato dixital sen necesidade de imprimilos

1.3. De se realizar en papel: - Non se empregarán plásticos. - Realizaranse impresións a dobre cara. - Empregarase papel reciclado. - Evitarase a impresión de borradores.

2.- Débese facer un uso sostible dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural

3.- Débese ter en conta a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sostenibilidade nos comportamentos persoais e profesionais

4.- Segundo se recolle nas distintas normativas de aplicación para a docencia universitaria deberase incorporar a perspectiva de xénero nesta materia (usarase linguaxe non sexista, utilizarase bibliografía de autores de ambos os sexos, propiciarase a intervención en clase de alumnos e alumnas…)

5.- Traballaráse para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas, e influirase na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade

6. Deberanse detectar situacións de discriminación por razón de xénero e proporanse accións e medidas para corrixilas

7. Facilitarase a plena integración do alumnado que por razón físicas, sensoriais, psíquicas ou socioculturais, experimenten dificultades a un acceso axeitado, igualitario e proveitoso á vida universitaria



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías